همانطور که می دانید، عملکرد رایانه به ماژول های حافظه RAM بستگی دارد و برای آن بسیار مهم هستند. اگر رم شما خیلی کند است یا به اندازه کافی فضا ندارد، نمی توانید برنامه های مورد نیاز خود را اجرا کنید. در ده سال گذشته، اکثر رایانه های شخصی با رم DDR4 کار می کنند که می تواند به سرعت 5000 مگاهرتز یا بیشتر برسد و با مادربرد مناسب تا 128 گیگابایت حافظه را پشتیبانی کند. رم DDR5 در سال 2021 راه اندازی شد، اما در شش ماه گذشته به لطف تراشه های نسل دوازدهم جدید اینتل و پردازنده های موبایل سری Ryzen 6000 AMD که به طور بومی از آن پشتیبانی می کنند، به عملکرد اصلی خود رسیده است.
رم DDR5 در مقایسه با DDR4، سرعت پایه بالاتری دارد، از ماژول های DIMM با ظرفیت بالاتر (به نام RAM sticks) پشتیبانی می کند و برای همان مشخصات عملکردی DDR4 انرژی کمتری مصرف می کند. با این حال، DDR4 هنوز مزایای کلیدی خود، مانند تاخیر کلی کمتر و پایداری بهتر را ارائه می دهد. اکثر رایانه های شخصی جدید هنوز با حافظه DDR4 عرضه می شوند، اما آیا ارزش این را دارد که پول بیشتر خرج کنید و حافظه DDR5 را تهیه کنید؟
سرعت کلاک و سرعت داده
در حال حاضر، سرعت کلاک پیش فرض استاندارد (یا تعداد دفعاتی که ماژول های رم می توانند به حافظه آن دسترسی داشته باشند) برای DDR4 برابر با 2133 مگاهرتز است، درحالیکه نرخ پیش فرض برای DDR5، 4800 مگاهرتز است.
یکی دیگر از پیشرفت های کلیدی DDR5 نسبت به DDR4 سرعت انتقال داده آن است. رم DDR4 برای پردازنده های اینتل نسل دوازدهم، با سرعت 3200 مگاترانسفر در ثانیه (MT/s) و رم DDR5 تا 4800 MT/s کار می کند. این بدان معناست که DDR5 اطلاعات را تا 38.4 گیگابایت در ثانیه انتقال می دهد، درحالیکه DDR4 با سرعت 25.6 گیگابایت بر ثانیه، 50 درصد سریع تر از حداکثر سرعت داده DDR4 است.
ظرفیت حافظه
درحالیکه DDR4 حداکثر 64 گیگابایت در هر ماژول (رام استیک) است، DDR5 می تواند به 256 گیگابایت در هر ماژول برسد. به طور کلی، اکثر پردازنده ها می توانند تا 128 گیگابایت حافظه DDR4 تقسیم شده در دو تا چهار ماژول DIMM را پشتیبانی کنند. DDR5 در مراحل ابتدایی خود است، بنابراین منطقی است که انتظار داشته باشیم که CPU های مصرف کننده آینده حداکثر ظرفیت 256 گیگابایت یا بیشتر را برای DDR5 پشتیبانی کنند. در حال حاضر، پردازنده های نسل دوازدهم Core اینتل و پردازنده های سری 6000 موبایل AMD تنها پردازنده های اصلی موجود برای پشتیبانی از حافظه DDR5 هستند و در مجموع تا 128 گیگابایت حافظه DDR5 را پشتیبانی می کنند. با این حال، AMD قصد دارد تا اواخر سال جاری سری جدیدی از پردازنده های دسکتاپ سازگار با DDR5 را عرضه کند.
تاخیر
مزیت اصلی DDR4 نسبت به DDR5 تأخیر کمتر آن است. اساسا، RAM کار ذخیره سازی موقت برای CPU رایانه را انجام می دهد تا بتواند به سرعت به وظایفی که به طور منظم انجام می دهد دسترسی پیدا کند. (به عنوان مثال: باز نگه داشتن چندین تب گوگل کروم به طور همزمان) هرچه تاخیر کمتر باشد، CPU سریعتر می تواند به دستورالعمل هایی که به طور موقت در RAM ذخیره کرده است، دسترسی پیدا کند.
تأخیر کل با سرعت ماژول DIMM و تأخیر CAS (سیگنال آدرس ستون) آن تعیین می شود. به عنوان مثال، اگر یک ماژول DDR4-3200 CL20 دارید، عدد CL20 رتبه تاخیر CAS آن است. (اعداد کمتر بهتر هستند.) گفتنی است که اکثر ماژول های DDR5 دارای تاخیر CAS CL40 هستند که سرعت کلاک بالای DDR5 را نفی می کند. اگرچه در تکمیل وظایف سریع تر است، اما عملکرد RAM برای انجام یک کار بیشتر طول می کشد. بنابراین، رم DDR4-3200 CL20 عملکرد بهتری نسبت به ماژول DDR5-4800 CL40 خواهد داشت.
کارایی و عملکرد
اگرچه مشخصات بهتر DDR5 بسیار عالی هستند، اما اگر این ماژول ها نتوانند نسبت به بهترین ماژول های DDR4 عملکرد بهتری داشته باشند، اهمیتی نخواهند داشت. به دلیل تاخیر زیاد، عملکرد DDR5 نمی تواند از از ماژول های DDR4 بهتر باشد. زمانی که کیت های DDR4 و DDR5 روی دسکتاپ های بنچمارک اجرا شدند، تفاوت های عملکردی بین آنها کم بود. برای برخی از کارها، مانند رندر صحنه با Cinebench و Blender یا رمزگذاری فایل ویدیویی با Handbrake، سیستم DDR5 نسبت به سیستم DDR4 پیشرفت های کمی داشت. برای مثال، صحنه ای که در Blender رندر شده بود، در سیستم مجهز به DDR5 یک تا دو دقیقه سریع تر بود، و فایل ویدیویی کدگذاری شده در Handbrake نیز در سیستم مجهز به DDR5 حدود یک دقیقه سریع تر بود.
از نظر گیمینگ، وقتی رایانه های مجهز به DDR5 را با رایانه های مشابه مجهز به DDR4 مقایسه می کنیم، در بازی ها هیچ پیشرفتی در عملکرد وجود ندارد.
سازگاری
در حال حاضر، ماژول های DDR5 تنها توسط پردازنده های نسل دوازدهم اینتل و پردازنده های موبایل سری 6000 AMD پشتیبانی می شوند. اکثر پردازنده ها و مادربردهای ساخته شده در دهه گذشته از جمله پردازنده های نسل دوازدهم اینتل، از رم DDR4 پشتیبانی می کنند. زمانی که پردازنده های دسکتاپ نسل سیزدهم اینتل در اواخر امسال عرضه شوند، از حافظه های DDR4 و DDR5 نیز پشتیبانی خواهند کرد. اما هیچ نشانه ای مبنی بر اینکه پردازنده های نسل چهاردهم یا پانزدهم اینتل از DDR4 پشتیبانی می کنند وجود ندارد، و انتظار می رود این تراشه ها در اواخر سال 2023 یا بعد از آن عرضه شوند.
ناگفته نماند که پردازنده های سری 7000 AMD که در سال 2022 عرضه می شوند، فقط از حافظه DDR5 پشتیبانی می کنند.
قیمت
رم DDR4 یک دهه است که وجود دارد، بنابراین اگر قصد دارید کیت DDR5 را تهیه کنید، باید دو تا سه برابر هزینه فعلی آن بپردازید. به عنوان مثال، کیت 32 گیگابایتی (2×16 گیگابایت) DDR4-3600 CL18 G.Skill Trident، 133 دلار قیمت دارد، درحالیکه این کیت 32 گیگابایتی (2×16 گیگابایت) DDR5-6000 CL 36 G.Skill Trident، 340 دلار و نیم است و حدود دو برابر قیمت دارد.
مادربردهای سازگار با DDR5 نیز گرانتر از مادربردهای DDR4 هستند. به عنوان مثال، مادربرد Asus ROG Strix Z690 بیش از 100 دلار بیشتر از همتای خود یعنی Z590 قیمت دارد. همانطور که می دانید، کاربران اولیه در هنگام خرید مالیات می پردازند، اما اگر شش ماه تا یک سال صبر کنید، تقریباً به طور حتم قیمت ها برای کیت‌های DDR5 و قطعات سازگار با DDR5 کاهش می یابد. از سوی دیگر، کیت های DDR4 و قطعات سازگار نیز ارزان تر می شوند، زیرا DDR5 به آرامی به تولید انبوه می رسد و از نظر قیمت جذاب تر می شود.
منبع: reviewed
