زمانی که بحث مقایسه ویدئو پروژکتور با تلویزیون مطرح می شود، مبحث سلامت چشم باید به طور ویژه ای مورد توجه قرار گیرد. صفحه تلویزیون نور آبی و دیگر اشعه های مضر برای چشم را به طور مستقیم به محیط ساطع می کنند. این در حالی است که نور غیر مستقیم ویدئو پروژکتور (حتی نور آبی غیر مستقیم آن) برای چشم بسیار ملایم تر است. همچنین ویدئو پروژکتورها مزایای دیگری از لحاظ ایمنی دارند که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
ویدئو پروژکتور یا تلویزیون، کدام یک را برای تماشای فیلم و مصارف سرگرمی در خانه تان انتخاب می کنید؟ فاکتورهای مهم و متنوعی مانند هزینه نگهداری، سایز نمایش و کیفیت تصویر بر روی این انتخاب تأثیرگذار هستند. اما این معیارها به ویژگی های سخت افزاری دستگاه مربوط می شوند. با توجه به اینکه افراد ساعات زیادی از روز خود را در حال تماشای فیلم و سریال می کنند، باید به موارد دیگری مانند تأثیر این موضوع بر روی سلامتی شان نیز توجه شود. اگر این موضوع و به خصوص سلامت چشم خود و اعضای خانواده تان برایتان مهم است، مواردی وجود دارد که احتمالاً تا به حال به آنها دقت نکرده اید.
از آسیب نور آبی (Blue Light) جلوگیری کنید
نور آبی باید برای افرادی که زمان طولانی و مداومی را به تماشای فیلم و سریال اختصاص می دهند، مهم ترین دغدغه باشد. همه ما ساعت ها در محل کار، مدرسه و خانه خود به صفحه نمایش های مختلف چشم می دوزیم و تلویزیون یکی از همین صفحه نمایش ها است. تلویزیون های LCD، LED و به طور کلی تمام انواع تلویزیون از خود نور آبی ساطع می کنند که به خصوص در شب اثرات نامطلوبی بر سلامتی ما می گذارد. طبق گزارش های اعلام شده توسط شرکت تحقیقاتی نیلسن (Nielsen)، یک فرد بزرگسال در کشور آمریکا به طور متوسط 4.5 ساعت در طول روز به تماشای تلویزیون می پردازد. به این ترتیب حجم نور آبی که در طول روز به چشمان ما وارد می شود بسیار زیاد است.
مطابق مطالب ارائه شده در وب سایت www.bluelightexposed.com، نور آبی یکی از مهم ترین دلایل خستگی چشم است و مشکلاتی جدی مانند تاری دید، اختلال در تمرکز، خشکی و تحریک چشم را به وجود می آورد. ضمن اینکه سطح بالای نور آبی در طولانی مدت ممکن است باعث آسیب دائمی چشم و تخریب شبکیه شود.
نور آبی چگونه به چشم آسیب وارد می کند
Blue Light یک طول موج نوری است که در نور طبیعی خورشید و نورهای مصنوعی تولید شده توسط لامپ، مانیتور کامپیوتر و تلویزیون وجود دارد. اگر چه بیشتر طول موج های نور آبی برای سلامت چشم بی خطر هستند، اما نور آبی-بنفش در محدوده فرکانسی 415 تا 455 نانومتر بیشترین آسیب را به چشم (به خصوص به شبکیه و دهانه ورودی) وارد می کند. این طیف از نور آبی معمولاً به عنوان زیرشاخه ای از اشعه ماوراء بنفش مورد توجه قرار می گیرد. همان طور که می دانید اشعه ماوراء بنفش برای سلامتی بدن انسان مضر است و یکی از دلایل اصلی آفتاب سوختگی به شمار می آید. متأسفانه در هنگام تماشای فیلم با تلویزیون امکان استفاده از عینک آفتابی برای جلوگیری از آسیب های اشعه ماوراء بنفش به چشم وجود ندارد!
برای کاهش نور آبی چه کاری می توانیم انجام دهیم؟
راحت ترین روش برای کاهش نور آبی، کاهش وابستگی به صفحه نمایش و تماشای فیلم، سریال، مسابقات ورزشی و برنامه های تلویزیونی است! اما احتمال رخ دادن این اتفاق بسیار کم است. گزارش شرکت تحقیقاتی نیلسن که در بالا به آن اشاره کردیم، عنوان می کند افراد بزرگسال آمریکایی بیش از 10 ساعت از روز را در هنگام نگاه کردن به صفحه نمایش های مختلف می گذارنند. کوتاه کردن این زمان شاید بعید یا غیر ممکن به نظر آید؛ خصوصاً اگر افراد مجبور به کار با کامپیوتر در محل کار خود باشند. همچنین این روزها استفاده نکردن از گوشی موبایل یا تماشا نکردن تلویزیون برای اکثریت افراد امری محال است!
برای جایگزینی تلویزیون (که انتشار نور آبی بالایی دارد)، می توانید از ویدئو پروژکتور استفاده کنید. ویدئو پروژکتورها هم نور آبی تولید می کنند اما به دلیل اینکه برای مشاهده تصاویر به منبع پخش آنها خیره نمی شوید، نور آبی مستقیماً به چشم های شما برخورد نمی کند. در واقع نور آبی ابتدا به پرده نمایش یا دیوار تابانده می شود و انعکاس آن به چشمان شما می رسد. این موضوع باعث می شود تا برخی از طول موج های آسیب زای نور آبی جذب سطح شود. ضمن اینکه ویدئو پروژکتورها مزایای دیگری نسبت به تلویزیون دارند که از میان آنها می توان به امکان تغییر و تنظیم سایز نمایش و ویژگی های ایمنی از پیش تعریف شده در آنها اشاره کرد.
تأثیر منابع نور مستقیم یا غیر مستقیم بر روی سلامت چشم
منابع نور را می توان براساس روشی که نور را به چشم شما هدایت می کنند به دو نوع تقسیم کرد: مستقیم و غیر مستقیم. اکثر نورهایی که روزانه از لامپ های فلورسنت یا صفحه نمایش های تلویزیون به چشم ما می رسند، از نوع مستقیم هستند. به این معنا که نور تولید شده توسط این وسایل بدون هیچ مانعی به چشم ما تابیده می شود. منابع نور مستقیم در مقایسه با منابع غیر مستقیم برای چشم انسان خطرناک ترند. به عنوان مثال مسلماً خیره شدن مستقیم به لامپ یک چراغ قوه باعث اذیت شدن چشم می شود؛ در حالی که اگر نور همان چراغ قوه به دیوار تابانده شود، نگاه کردن به آن آسان تر خواهد بود. ویدئو پروژکتورها از نور منعکس شده استفاده می کنند که کمتر چشم را اذیت می کند و از بروز احساس خستگی در هنگام تماشای طولانی مدت تصاویر جلوگیری می نماید.
سایز نمایش – هر چه بزرگتر، جذابتر!
ویدئو پروژکتورها به راحتی می توانند تصاویری با ابعاد بزرگتر از آنچه که در تلویزیون مشاهده می کنید، ارائه دهند. اکثر مدل های ویدئو پروژکتور قادر به نمایش تصاویر در ابعاد حداقل بین 100 تا 200 اینچ هستند. برای کسانی که راحتی چشم برایشان اهمیت دارد، سایز نمایش بزرگتر مفیدتر است و دیگر نیازی به فشار وارد کردن به چشم برای دیدن بهتر جزئیات ندارید. همچنین این ویژگی برای دیدن بهتر متون و زیرنویس فیلم ها کارایی بالایی دارد. مسلماً هر چه حروف بزرگتر باشند، خواندن آنها راحت تر خواهند بود. در مجموع باید گفت که ویدئو پروژکتورها سایز نمایش بزرگتری را ارائه می دهند، نور آبی را کاهش می دهند، از تابش نور مستقیم به چشم جلوگیری می کنند و از نور بازتابش شده بهره می برند. پس می توان آنها را دستگاه های مفیدتر برای چشم در مقایسه با تلویزیون دانست.
ویژگی های ایمنی هوشمند برای محافظت از چشمان شما
در آخر باید به این نکته اشاره کرد که برخی ویدئو پروژکتورهای مدرن امروزی به برخی مزایای از پیش تعریف شده به صورت داخلی مجهزند که از آسیب دیدن چشم شما جلوگیری می کنند. ویدئو پروژکتورهای هوشمند (مانند مدل ویوسونیک X10-4K) از ویژگی محافظت از چشم (Eye Protection) بهره می برد و در صورت تشخیص اجسام بسیار نزدیک به لنز دستگاه، نمایش را به طور موقت متوقف می کند. به این ترتیب اگر صاحب فرزند خردسال در خانه خود هستید، این ویژگی سلامت چشم های او در صورت نزدیک شدن بیش از اندازه به لنز ویدئو پروژکتور را تضمین می کند. اکنون تمامی افراد می توانند بدون نگرانی بابت مواجهه مستقیم با پرتوهای آسیب زا، اوج لذت را در هنگام تماشای برنامه های مختلف در منزل تجربه کرده و اوقات فراغت خود را به شیرینی در کنار دیگر اعضای خانواده بگذراند.
نتیجه گیری کلی: ویدئو پروژکتور از تلویزیون برای سلامت چشم مفیدتر است.
به طور خلاصه باید گفت که از میان ویدئو پروژکتور و تلویزیون، ویدئو پروژکتور انعطاف پذیری بالاتری دارد و برای سلامت چشم افراد مفیدتر است. این دستگاه ها از آثار مخرب نور آبی بر چشم می کاهند و امکان تنظیم سایز صفحه نمایش را به شما می دهند. همچنین ویدئو پروژکتورهای هوشمند دارای ویژگی های کاربردی برای جلوگیری از آسیب دیدن تصادفی چشم شما هستند.
اگر در انتخاب بین تلویزیون یا ویدئو پروژکتور مردد هستید، حتماً موضوع سلامت چشم خود و اعضای خانواده تان را مورد توجه قرار دهید. کمی زمان خیره شدن مستقیم به صفحه نمایش های مختلف در طول روز را کاهش دهید و از یک ویدئو پروژکتور استفاده کنید!
منبع: viewsonic